Gepubliceerd op 24 oktober 2016
Op 12 mei keurde de Kamer het wetsontwerp goed dat de btw-vrijstelling voor kostendelende verenigingen wijzigt.
Te ruim omdat België toestaat dat de leden aan wie met vrijstelling diensten doorgerekend kunnen worden toch recht op aftrek mogen hebben (niet meer dan 10%).
Te strikt omdat de doorrekening van diensten aan leden enkel was vrijgesteld van btw voor zover die diensten niet aan niet-leden worden verstrekt en de leden eenzelfde soort van werkzaamheid moeten uitoefenen ofwel moeten behoren tot eenzelfde financiële, economische, professionele of sociale groep.
Het wetsontwerp schrapt het KB nr. 43 waarin de toepassingsvoorwaarden van deze vrijstelling waren opgenomen. De voorwaarden worden nu in het nieuwe artikel 44, § 2bis opgenomen omdat deze een normatief karakter hebben en verder gaan dan louter eenvoudige uitvoeringsmaatregelen.
Zullen volgens de nieuwe tekst van artikel 44, § 2bis Wbtw vanaf 1 juli 2016 Wbtw vrijgesteld zijn van btw, de diensten verricht aan hun leden door zelfstandige groeperingen van personen onder de volgende voorwaarden:
de leden van de groepering oefenen op geregelde wijze een activiteit uit die op grond van dit artikel is vrijgesteld of waarvoor zij niet belastingplichtig zijn. De vrijgestelde handelingen of de handelingen waarvoor de leden niet belastingplichtig zijn, vertegenwoordigen een overwegend deel van de activiteit van de leden;
de activiteiten van de groepering bestaan in het verrichten van diensten aan haar leden die direct nodig zijn voor hun vrijgestelde activiteit of voor hun activiteit waarvoor zij niet belastingplichtig zijn. Indien de groepering ook handelingen verricht aan niet-leden, vertegenwoordigen de handelingen verricht aan haar leden een overwegend deel van de activiteit van de groepering;
de aan ieder lid aangerekende vergoeding of retributie vertegenwoordigt enkel de terugbetaling van zijn aandeel in de door de groepering gedane gezamenlijke uitgaven;
de vrijstelling leidt niet tot concurrentieverstoring.
Verduidelijkingen van de wetgever bij deze voorwaarden
1ste voorwaarde
De leden mogen belaste handelingen stellen, maar de vrijgestelde handelingen of de handelingen waarvoor ze niet btw-plichtig zijn, moeten geregeld worden verricht en een overwegend deel van de activiteit van de leden vertegenwoordigen.
2de voorwaarde
De btw-vrijstelling voor de door de KDV verrichte handelingen kan enkel van toepassing zijn op diensten (de afgifte van een goed is toegestaan indien dit noodzakelijk en duidelijk bijkomstig is bij de dienstverlening).
Bovendien viseert de vrijstelling enkel die diensten welke direct nodig zijn voor de vrijgestelde of niet btw-plichtige handelingen van de leden. Hieronder moet worden verstaan: de diensten die specifiek verbonden zijn met de vrijgestelde of niet-btw-plichtige activiteiten van de leden en die een onontbeerlijke input vormen voor het verstrekken van die activiteiten.
Bestemt het lid de voor hem door de KDV verrichte diensten enerzijds voor zowel zijn vrijgestelde of niet-btw-plichtige activiteit als voor zijn belaste activiteit, dan is de gehele dienst volgens de normale regels aan de btw onderworpen. Wanneer de KDV het gedeelte van de dienst dat het lid bestemt voor zijn vrijgestelde of niet-btw-plichtige activiteit afzonderlijk aanrekent, is deze gedeeltelijke doorrekening alsnog van btw vrijgesteld.
Het verschaffen van spijs en drank aan het personeel van de leden, diensten verricht voor de privédoeleinden van de leden, enz. worden niet aangemerkt als direct nodig voor de vrijgestelde of niet-btw-plichtige handelingen van de leden.
De KDV mag ook aan derden diensten verrichten, maar deze zullen voormelde vrijstelling niet genieten en dus volgens de normale regels aan de btw worden onderworpen. Bovendien moeten de vergoedingen of retributies die de KDV van niet-leden ontvangt onder de 50% haar totale ontvangsten blijven, anders zal haar gehele activiteit aan de btw onderworpen worden.
3de voorwaarde
Volgens de wetgever kan niet worden aanvaard dat de KDV, met het oog op het systematisch maken van winst, haar diensten voor niet-leden aan andere voorwaarden verricht, dan voor haar leden. Dit zou niet verenigbaar zijn met de doelstelling waarvoor een KDV kan worden opgericht, met name de besparing van kosten voor de vrijgestelde of niet-btw-plichtige activiteiten van haar leden.
Als de KDV voormelde voorwaarde niet naleeft, is haar gehele activiteit volgens de normale regels aan de btw onderworpen.
4de voorwaarde
Deze moet volgens de wetgever door de administratie geval per geval worden onderzocht.
Definitie van een KDV
Het tweede lid van het nieuwe artikel 44, § 2bis Wbtw definieert het begrip ‘zelfstandige groepering van personen’. Hieronder moet worden verstaan:
de vereniging met rechtspersoonlijkheid;
de vereniging zonder rechtspersoonlijkheid die onder een eigen benaming als afzonderlijke vereniging of groepering tegenover haar leden en tegenover derden optreedt.
Openbaarmaking aan de fiscus
Binnen de maand na aanvang van haar activiteit, moet de KDV daarvan aangifte doen bij het bevoegd btw-controlekantoor. De bedoeling hiervan is volgens de wetgever iedere vorm van discriminatie te voorkomen en een betere controle van deze groeperingen en hun leden mogelijk te maken.
Binnen diezelfde termijn moet de KDV aan het bevoegde btw-controlekantoor een lijst voorleggen van haar leden en van de aard van hun activiteit. Wijzigt de samenstelling van de KDV of de activiteit van een lid, dan moet de KDV binnen de maand na deze wijziging de fiscus hiervan op de hoogte brengen.
KDV’s die voor één of meerdere niet-vrijgestelde handelingen als btw-plichtige zijn geregistreerd, moeten eveneens voormelde verplichtingen naleven.
En ook de KDV’s die reeds bestaan op1 juli 2016 moeten voormelde meldingsverplichtingen naleven binnen de maand.
Volgens de wetgever gelden voormelde meldingsverplichtingen evenzeer voor KDV’s die buiten België zijn gevestigd en die één of meer in België gevestigde leden hebben.
Kamer, doc54 1739/004
